8 campagne- en foodtrends voor 2021 

01-2021

In het afgelopen (uitzonderlijke) jaar waren we meer dan ooit aangewezen op onze eigen kookkunsten, zagen we het belang van korte ketens, en werd duidelijk hoe afhankelijk we zijn van andere landen voor ons voedsel. Nu 2020 officieel achter de rug is, blikken we vooruit. Van gewoontes die we hebben meegenomen uit het afgelopen jaar, tot beleidsonderwerpen die in de schijnwerpers komen te staan. In dit artikel bespreken we 8 populaire trends die wij zien op voedsel- en campagnegebied.

1. Een ode aan brood

De thuisbakker floreert. In de eerste lockdown was het vechten voor een zakje gist en mocht je bij veel supermarkten niet meer dan twee pakken meel per persoon kopen. Maar ook voor het maken van een desemstarter draait de thuisbakker zijn of haar hand niet om. Waar enkele thuisbakkers inmiddels de handdoek in de ring hebben gegooid, wisten anderen van geen ophouden. Oud Food Cabinet collega’s Judith en Lard hebben hun broodbakskills naar een hoger niveau getild en zijn een opleiding gaan doen (Judith) en een buurtbakkerij begonnen (Lard).Waar het met de gevestigde bakker jaren wat slechter ging, schieten de kleine bakkers die zich richten op het hoogkwalitatieve brood als paddestoelen uit de grond. Het hele land is in de ban van de kleine bakker, met onze favorieten Levain et le vin (Amsterdam), The Bakery (Amersfoort), Broekhof De Slagersdochter (Haarlem), Bakkerij MAMA (Zwanenburg), Het Graanschap (Laren), Jorisbrood (Ede), Bammetje Bakery (Utrecht), LUX (Rotterdam) en natuurlijk de buurtbakkerij van Lard: Kometenbrood (Amsterdam-Noord). Een trend die zich ook in 2021 zal blijven voortzetten.

2. Meer aandacht voor korte ketens

De pandemie heeft het belang voor korte ketens meer dan ooit aan het licht gebracht. Veel producenten zitten sinds maart met de handen in het haar en kunnen hun waar niet kwijt. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor de korte keten. Met de Support Your Locals campagne konden mensen gemakkelijk producten proberen van lokale producenten. Maar ook in de politiek is er meer aandacht. Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ging dit jaar bijvoorbeeld op Nationale handelsmissie om korte ketens te stimuleren. Ook in de media zagen we veel lokaal eten terug Joël Broekaert en Yvette van Boven maakten inspirerende TV programma’s over de smaak en streken van Nederland en Laura de Grave schreef het kookboek Lekker Lokaal.Deze aandacht heeft gezorgd voor een enorme stijging in de verkoop van lokale producten. Nu.nl publiceerde op 2 december: “Boer, kweker en teler verkopen twee keer zo veel als voor de crisis”. Maar we zijn er nog niet. Het onderwerp staat nu op de agenda, maar om een structurele korte keten-oplossing te krijgen moet er nog veel gebeuren. De korte keten is dus iets waar we ook dit jaar nog veel over zullen horen en waar wij ons voor blijven inzetten!

3. Echt eerlijke prijzen

Uit onderzoek blijkt dat zes op de tien consumenten wereldwijd geïnteresseerd zijn om meer te weten te komen over waar hun voedsel vandaan komt. Uit de Nederlandse monitor duurzaam voedsel blijkt dat we 18% meer aan duurzaam voedsel besteden dan vorig jaar. Daar hoort ook een eerlijke prijs bij. Zo werd op black friday de eerste True Price-supermarkt ‘De Aanzet’ geopend. Hier laten ze zien hoe het ook anders kan. Voor nog geen twee dubbeltjes extra per product krijgen boeren een leefbaar loon en worden de kosten van vervuiling niet afgewenteld op het milieu. Bij onze buren in Duitsland plaatst supermarktketen Penny de ware kosten van 16 producten op de prijskaartjes. De consument hoeft deze prijs niet te betalen, maar ze willen hiermee wel inzicht geven in wat de echte prijs van het product is als je milieukosten ook meerekent. Vaak ligt die prijs bijna twee keer zo hoog!

Ook de TAPP coalitie nam afgelopen jaar het voortouw door te pleiten voor een eerlijke vleesprijs. Ze verzamelden ruim 50.000 handtekeningen, wat resulteerde in een brief van de de tweede kamer aan de regering waarin een eerlijkere vleesprijs als belangrijke verduurzamingsoptie voor Nederland wordt genoemd.

4. Nederlandse peulvruchten op het bord

Steeds meer mensen eten vaker vegetarisch of zelfs veganistisch waardoor de vraag naar vleesvervangers de laatste jaren is toegenomen. Dat is op zichzelf niet een hele nieuwe trend. Echter, veel van de soja, dat een belangrijke basis vormt voor vleesvervangers, wordt geïmporteerd en komt dus van ver. Zonde, want de teelt van peulvruchten, waar o.a. soja, veldbonen, erwten, lupines en bruine bonen toe behoren, brengen vele voordelen met zich mee voor onze gezondheid, voor een gezonde bodem,  voor de biodiversiteit en het klimaat en niet in de laatste plaats, voor een nieuwe verdienmodel voor de boer zelf! Wij zien dus een nieuwe trend voor telers in Nederland om meer peulvruchten van eigen bodem te gaan telen.Er wordt al volop met peulvruchten geëxperimenteerd. Katinka Versendaal en Steven IJzerman ontwikkelden voor FoodLab Pulses van ZLTO een groene camembert, gemaakt van verse tuinbonen. De broers van De Nieuwe Melkboer maken de eerste echte Nedersoja én werken ook nog aan een zuiveldrank op basis van veldbonen én de Foodcurators ontwikkelden samen met Mike Maduro drie verschillende broodformules met bonen. Wij zijn heel erg benieuwd om te zien hoe de Nederlandse peulvruchtenteelt zich gaat ontwikkelen en welke nieuwe producten daaruit voort komen.

5. Grotere rol van de overheid in voedselkeuzes

Toen het nieuws naar buiten kwam dat veel coronapatiënten op de IC overgewicht hebben, heeft dat bij bestuurders wereldwijd veel losgemaakt. Beleid over voedsel is immers iets waar weinig (liberale) bestuurders heil in zien. Toch heeft de conservatief-rechtse regering in Engeland besloten om online reclame voor ongezond voedsel te verbieden en riep prime minister Boris Johnson zijn land op om gezonder te eten.Ook Hugo de Jonge heeft inmiddels Nederland aangemoedigd een gezonde levensstijl na te streven en dit jaar wordt in New York de Food System Summit georganiseerd, de eerste VN top over voedsel in de geschiedenis. Steeds meer steden hebben een voedselbeleid en vanuit veel hoeken wordt de overheid opgeroepen om op te treden. Zo sprak wethouder Sven de Langen uit Rotterdam de overheid er afgelopen september nog op aan dat het niet inzetten van de suikertaks een gemiste kans is.

Volgend jaar gaat er steeds meer aandacht naar de gezonde levensstijl. Zo hebben de Verenigde Naties 2021 uitgeroepen tot “International Year of Fruits and Vegetables”, richtte de Vereniging Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF) het Programma Gezonde Generatie op en zette D66 een suikertaks op frisdranken in het partijprogramma. Gelukkig komt gezonde voeding steeds hoger op de (politieke) agenda te staan. Dat werd wat ons betreft echt eens tijd!

Bron foto: Alex Lentati via standard.co.uk

6. Wildplukken

Kan je enkel eten kopen in de winkel? Zeker, niet, het eten groeit op straat! Afgelopen jaar zijn steeds meer mensen de natuur gaan opzoeken. Hierdoor groeide ook meteen de populariteit van het wildplukken, en het ontdekken wat er in de buurt allemaal -letterlijk- te eten is. En wildplukken kan overal! Van het bos, tot midden in de stad. Journalist Mara Grimm stond daslook te plukken in het Amsterdamse Flevopark om daar pesto van te maken, onze Samuel was aan het oogsten bij de vele vlierstruiken die Nederland rijk is voor vlierbloesemsiroop, en in Almere wordt veel aandacht besteed aan het planten van eetbaar groen en voedselbossen.Ook in 2021 zien we deze trend doortrekken, en gaan steeds meer mensen hun innerlijke jager en verzamelaar aanwakkeren. Tip voor de beginnende plukker: maak gebruik van de Wildplukwijzer en wees extra voorzichtig met paddenstoelen. Ga bijvoorbeeld eens op pad met wildplukkers Ellen Mookhoek of Edwin Flores.

7. Nieuwe verdienmodellen voor restaurants

2020 was een hard jaar voor de horeca. Maar de horeca trekt niet het soort mens dat bij de pakken neer gaat zitten. Verschillende nieuwe initiatieven kwamen voorbij. Zo kan je bij verschillende restaurants een heerlijk afhaalmenu bestellen, wordt er steeds meer thuisbezorgd én verzinnen horecaondernemers steeds meer nieuwe concepten; zoals bijvoorbeeld deze SNERT uit blik van Joris Bijdendijk en Brandt & Levie. Bij restaurant Florent in Utrecht kun je met een do-it-yourself box zelf een gastronomische maaltijd op tafel zetten, en begon de Scheepskameel de Wijnkameel waar ze -jawel- wijnen verkopen. Hotel de Goudfazant bouwde hun restaurant om tot supermarkt, waar je eigengemaakte producten kunt kopen én heel veel ondernemers startten natuurlijk een support your locals box.

Ook in 2021 kunnen we van de horeca veel creativiteit verwachten. Deels omdat het moet om het hoofd boven water te houden, maar ook omdat de culinaire sector barst van de inventiviteit. Wij kijken ernaar uit om alles te ontdekken en blijven de horeca natuurlijk steunen!

8. Vegan is niet alleen voor vegans

In onze podcast ‘Het Voedselkabinet’ kwam het onderwerp al naar voren: veganistische producten zijn hip. En je hoeft niet een veganistische dieet te volgen, om meer plantaardige producten te kopen. Twee jaar geleden zagen we dit met de opkomst van haver- en sojamelk, maar nu zien we dat steeds meer merken die plantaardige producten verkopen zich niet meer enkel voor de veganistische markt positioneren. Zij willen zo een veel grotere groep aanspreken. Wij moedigen iedere stap naar een meer plantaardig dieet, met veel groente en fruit aan.

Ook in 2021 zal er dus nog meer aandacht komen voor plantaardige producten, en zal deze markt bij de mainstream populairder worden. Op campagnegebied is het de kunst om de uiteenlopende groepen meer bij elkaar te laten komen, want daar zit de winst. Nu staan veganisten en niet-veganisten nog te vaak recht tegenover elkaar. Terwijl het een het ander niet hoeft uit te sluiten.