5 inzichten van het EAT Stockholm Food Forum
06-2019
Vorige week was ik in Stockholm bij het jaarlijkse EAT Food Forum. Dit inspirerende event is gebaseerd op het EAT-Lancet rapport en brengt duizend voedselveranderaars van over de hele wereld bij elkaar om in gesprek te gaan over hoe we voedselsystemen wereldwijd kunnen transformeren. Een transformatie die hard nodig is om iedereen op deze aarde te voorzien van voldoende gezond en duurzaam voedsel. De urgentie was op het EAT Forum nadrukkelijk te voelen, alsook het gevoel dat we samen écht een verschil kunnen maken.
1. Globale verandering vergt lokale actie
Wereldwijd staan we voor gigantische uitdagingen, echter blijkt het voor mensen vaak lastig zich betrokken te voelen bij deze ‘ver van mijn bed show’. Daar sprak psycholoog en TED-spreker Per Espen Stoknes over en hij noemt dit ‘psychological distancing’: het probleem is duidelijk, maar staat te ver van ons af. Klimaatverandering, voedselverspilling en honger zijn allemaal issues van formaat die zorgen voor een gevoel van hulpeloosheid bij ons als individu. We krijgen het gevoel dat we niks kunnen bijdragen.
Per Espen Stoknes liet zien dat uit onderzoek is gebleken dat een interventie voor een kleinere gemeenschap effectiever is dan een globale aanpak. Een interventie voor 10.000 mensen blijkt the sweet spot te zijn om verandering te bewerkstelligen. Ook steden blijken de ultieme broedplaatsen voor verandering. Om iets bij te dragen aan de wereldwijde voedseltransformatie is het dus van wezenlijk belang om je te richten op je eigen omgeving en gemeenschap en uit te gaan van jouw eigen kracht. Start buurtprojecten, experimenteer als gemeente bijvoorbeeld met nieuwe beleidsmaatregelen en nudging, richt je campagnes op specifieke doelgroepen en steek je buren en vrienden aan met jouw enthousiasme om geen goed voedsel te verspillen. Zo inspireer je met jouw acties mensen op de wereld om hetzelfde te doen!
“Governments don’t change. People change governments. Companies don’t change. People change companies. And when people come together, they can change communities. Even change the world” – Gunhild Stordalen, oprichter EAT
2. Het aanpakken van voedselverspilling begint bij jezelf
In Nederland werken wij actief aan een #verspillingsvrij voedselsysteem. Eerst was er onze Damn Food Waste campagne waarmee wij in samenwerking met veel partners voedselverspilling op de kaart hebben gezet in Nederland. In 2013 tot 2015 serveerden we duizenden maaltijden van eten wat anders zou worden weggegooid. Nu is er de ambitieuze doelstelling om 50% minder voedsel te verspillen in Nederland in 2030. En om dat te bereiken hebben we iedereen nodig: bedrijven, overheid, chefs, restaurants, retailers, maar ook jijzelf in de keuken kan het verschil maken.
Dat voedselverspilling overal ter wereld leeft werd op het EAT Forum wel duidelijk. Zo ontmoette ik de #verspillingsvrij held van Australië: Ronni Kahn. Nadat ze first hand had ervaren hoeveel voedsel er wordt verspild met haar werk in de evenementenproductie, besloot ze dat het anders moest kunnen. Ze ging de strijd aan met voedselverspilling en heeft tot nu toe al 115 miljoen maaltijden weggegeven, gemaakt van voedsel dat anders verspild zou worden. Dit doet ze met haar onderneming OzHarvest, waarmee ze overgebleven voedsel verzamelt en verdeelt onder mensen die het nodig hebben. ‘We vinden het te normaal dat voedsel wordt weggegooid. We moeten kinderen op jonge leeftijd al leren om voedsel te waarderen en niet weg te gooien.’ legt Ronni uit. ‘Je hebt zelf ook impact. Iedereen zou kleine stapjes moeten maken om bij te dragen aan een grote verandering.’ Volg het werk van deze heldin op de Instagram van OzHarvest.
3. We moeten investeren in groente- en fruitcampagnes
Het belang van goede marketing werd benadrukt in het panel met Dan Parker, één van de bedenkers van de campagne Veg Power, Mike Barry, director of Sustainable Business bij Marks & Spencer, en Greg Drescher, vice president van strategic initiatives and industry leadership bij Culinary Institute of America. Zo bestaat er een reusachtige ongelijkheid in de marketingbudgetten voor de promotie van groenten en fruit, ten opzichte van de grote industrie. Slechts 1,2% van het budget voor reclame voor eten en drinken in Engeland gaat naar de promotie van groenten. Vorig jaar lanceerde de Food Foundation daarom het Veg Power Fund, een fonds dat zich richt op het ontwikkelen van gezonde marketing voor kinderen.
‘Reclame werkt, daarom geven bedrijven zoveel geld uit om hun producten te promoten. Mensen geven hun geld uit aan dingen waar ze blij van worden, niet per sé aan dingen waar ze gezond van worden. Daarom is het van belang om groenten hip en tijdloos te maken.’ schrijft Dan Parker op de pagina van de Veg Power Fund. Tijdens zijn talk op het EAT Forum zegt hij: ‘We have to make choosing for a plate of broccoli exciting! We need creative ideas on our televisions, in our homes, in public space.’ Hier zijn we het natuurlijk mee eens.
Sinds de start van Food Cabinet hebben we ons altijd gericht op het ontwikkelen van groente- en fruitcampagnes. Zo was er onze broccolicampagne Big Bang Broccoli en lanceerden we Nationale Boerenkooldag. Ook werken we samen met het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit om Nederland meer groenten en fruit te laten eten. Zo hebben we recent het Ga Voor Kleur Lab afgerond. Een uniek experiment waarmee we hebben getest of consumenten met simpele nudges in de supermarkt aan te sporen zijn tot het kopen van meer groenten en fruit. De resultaten van dit onderzoek zijn hier te lezen. Helaas is er nog steeds een enorm oneerlijk speelveld als je kijkt naar alle ongezonde marketing die onze straten, telefoons en huiskamers binnensluipt ten opzichte van leuke en aantrekkelijke marketing voor groenten en fruit. Wij zullen hier ons de komende jaren dan ook voor blijven inzetten!
“With food, almost everyone can make a difference. That makes food such a powerful tool for change” – Gunhild Stordalen
Beeld: Linus Sundahl-Djerf
4. Jonge mensen zijn belangrijke voedselveranderaars
Food Cabinet is ontstaan omdat ik samen met mijn goede vrienden Samuel en Sebastiaan een verschil wilde maken. Food Cabinet is in 2012 opgericht nadat we al langer betrokken waren bij de voedselbeweging in Nederland. Zo hebben we in 2009 de Youth Food Movement opgericht en ontstond vanuit daar het idee om een Food Film Festival in Nederland te organiseren. Deze projecten hebben ons als jonge mensen veel ruimte gegeven om onze stem te laten horen en om te laten zien dat het anders kan. En via ons werk hebben we veel mensen binnen ministeries, provincies, gemeenten en bedrijven ook anders laten kijken naar voedsel.
‘De nieuwe generaties kijken anders naar de uitdagingen waar we voor staan dan vorige generaties. Jonge mensen zien hun toekomst in de problemen raken. Het is letterlijk hún toekomst en klimaatverandering is daarin een grote bedreiging. Er moet meer support komen om jonge mensen te betrekken in ondernemerschap en beleidsontwikkeling’ zei oprichter van non-profitorganisatie WHYFARM, Alpha Sennon tijdens het EAT Forum. ‘Jonge mensen zouden meer moeten worden gezien, en ze zouden serieus genomen moeten worden. Het is van belang dat ze meer worden betrokken in de voedselbeweging. Wij zijn de leiders van de toekomst.’ Ik ben om deze reden erg blij dat ik jurylid ben van de Food100 een lijst van voedselveranderaars. Op deze manier kan ik jonge mensen een podium bieden, de waardering geven die ze verdienen en ze in contact brengen met een groot netwerk.
5. Chefs zijn aanjagers van de voedseltransformatie
Tijdens het EAT Forum werd er niet alleen gepraat over eten, maar stond het eten ook letterlijk op tafel tijdens een groot diner verzorgd door niemand minder dan Claus Meyer (NOMA, New Nordic Cuisine). Op het EAT Forum kreeg de chef nadrukkelijk een belangrijke rol toegedicht. Als degene die culinaire tradities, biodiversiteit en duurzaamheid kan vertalen naar een verhaal op je bord. Maar ook als degene die zijn of haar kooktechnieken, kennis van planten, dieren en smaken, kan inzetten voor een hoger doel, zoals het tegengaan van honger of #verspillingsvrij koken.
Het EAT Forum werd vergezeld door een aantal leden van het Chefs Manifesto – een netwerk van zo’n 340 chefs uit 58 verschillende landen die zich inzetten voor de Sustainable Development Goals. Ook in Nederland is er een beweging gaande waarin chefs zich steeds meer politiek uitspreken en zich bezighouden met duurzaamheid. Zo is er bijvoorbeeld de nieuwe Low Food beweging die de Nederlandse eetcultuur op de kaart zet. Steeds meer chefs koken #verspillingsvrij, met seizoensgebonden en lokale producten en met groenten in de hoofdrol. Chefs zijn naast talentvolle vakmensen ook goede verhalenvertellers die we nodig hebben om de voedseltransformatie te versnellen.
What will you do?
Na twee dagen praten, luisteren, kennis en inzichten delen en lekker eten, sloot het EAT Forum af met een talk van Prof. Rockström & Prof. Jessica Fanzo. Vanuit EAT werd het belang aangegeven om het gesprek over de over de voedseltransformatie over de hele wereld te gaan voeren ‘Let’s bring this conversation to Nigeria, Mexico, China and India’. Ook het publiek werd gevraagd wat ze na het EAT Forum gaan doen. Ze sloten af met met één vraag: ‘What will you do?’
Allereerst deel ik graag de inzichten die ik heb opgedaan via dit artikel met jullie. Daarnaast heeft EAT me een enorme boost gegeven om nog ambitieuzer te zijn in wat we allemaal in Nederland doen. Met nog maar tien jaar te gaan om onze Sustainable Development Goals te halen is er geen tijd meer voor twijfel, maar moeten we het echt gaan doen! Het is dan ook van groot belang om ambitieuze doelen te stellen en om goede voorbeelden, best practices en effectieve interventies te delen met elkaar. En zorg ervoor dat je jouw droom – een kookboek, beleidsprogramma, voedselles, buurtkeuken, lokale markt, #verspillingsvrij restaurant, kringloopboerderij of gezonde kantine – verwezenlijkt. Om te laten zien dat het kan!
Food Cabinet trekt samen op met mensen en organisaties die net als wij ambitieuze doelen nastreven, groots durven denken en creativiteit omarmen. We ontwikkelen aanstekelijke campagnes om mensen richting te geven aan een voedselsysteem met toekomst. Wil jij ook aan de slag met de voedseltransformatie? We ontmoeten je graag! Neem contact met ons op via 020 22 33 161 of info@foodcabinet.nl. Tot snel!
